Ο Γέροντας Πορφύριος για την αγωγή των παιδιών ( Β μέρος )




 Πολλή προσευχή καί λίγα λόγια στα παιδιά.

Όλα άπ' την προσευχή, τη σιωπή καί την αγάπη γίνονται. Καταλάβατε τα αποτελέσματα της προσευχής; Αγάπη εν προσευχή, εν Χριστώ αγάπη. Αυτή ωφελεί πραγματικά. Όσο θ' αγαπάτε τα παιδιά με την ανθρώπινη αγάπη, πού είναι συχνά παθολογική, τόσο θα μπερδεύονται, τόσο ή συ-μπεριφορά τους θα είναι αρνητική. Όταν όμως ή αγάπη σας θα είναι με¬ταξύ σας καί προς τα παιδιά χριστιανική καί αγία, τότε δεν θα έχετε κα¬νένα πρόβλημα. Ή αγιότητα των γονέων σώζει τα παιδιά. Για να γίνει αυτό, πρέπει να επιδράσει ή θεία Χάρη στις ψυχές των γονέων. Κανείς δεν αγιάζεται μόνος του. Ή ίδια ή θεία Χάρη μετά θα φωτίσει, θα θερμάνει καί θα ζωογονήσει τις ψυχές των παιδιών.
πηγή : Τρομακτικό

Πολλές φορές μου τηλεφωνούν κι από το εξωτερικό καί με ρωτούν για τα παιδιά τους καί γι' άλλα θέματα. Με πήρε λοιπόν σήμερα άπ' το Μιλάνο μια μητέρα καί με ρώτησε πώς να φέρεται στα παιδιά της. Της είπα τα εξής:

«Να προσεύχεσαι. Κι όταν πρέπει να μιλάς στα παιδιά, να μιλάς με αγάπη. Πιο πολύ να κάνεις προσευχή καί λίγα λόγια να τους λες. Πολ¬λή προσευχή καί λίγα λόγια σε όλους. Να μη γινόμαστε ενοχλητικοί, αλλά να προσευχόμαστε μυστικά καί μετά να μιλάμε. Κι ό Θεός θα μας βεβαιώνει μέσα μας, αν ή ομιλία μας είναι δεκτή στους άλλους. 'Αν δεν είναι πάλι, δεν θα μιλάμε. Θα προσευχόμαστε μυστικά μόνο. Διότι με το να μιλάμε γινόμαστε ενοχλητικοί καί κάνουμε τους άλλους ν' αντιδρούν καί καμιά φορά ν' αγανακτούν. Γι' αυτό πιο καλά είναι να τα λέει κανείς μυστικά στην καρδιά των άλλων μέσω της μυστικής προ¬σευχής, παρά στ' αυτί τους.

Άκου να σου πω: να προσεύχεσαι καί μετά να μιλάς. Έτσι να κά¬νεις στα παιδιά σου. Άμα διαρκώς τους δίνεις συμβουλές, θα γίνεις βαρετή. Κι όταν θα μεγαλώσουν, θα αισθάνονται ένα είδος καταπιέσεως. Να προτιμάς λοιπόν την προσευχή. Να τους μιλάς με την προσευχή. Να τα λές στο Θεό κι ό Θεός θα τα λέει μέσα τους. Δηλαδή δεν πρέπει να συμ¬βουλεύεις τα παιδιά σου έτσι, με φωνή πού να την ακούνε τ' αυτιά τους. Μπορείς να το κάνεις κι αυτό, αλλά προπάντων πρέπει να μιλάς για τα παιδιά σου στο Θεό. Να λές: Κύριε Ίησοΰ Χριστέ, φώτισε τα παιδάκια μου. Εγώ σ' σένανε τα αναθέτω. Εσύ μου τα έδωσες, μα κι εγώ είμαι αδύναμη, δεν μπορώ να τα κατατοπίσω. Γι' αυτό, Σε παρακαλώ, φώτισέ τα. Κι ό Θεός θα τους μιλάει καί θα λένε: "Ωχ, δεν έπρεπε να στενο¬χωρήσω τη μαμά μ' αυτό πού έκανα!". Κι αυτό θα βγαίνει από μέσα τους με τη Χάρη του Θεού».

Αυτό είναι το τέλειο. Να μιλάει ή μητέρα στο Θεό κι ό Θεός να μιλάει στο παιδί. 'Αν δεν γίνει έτσι, πες, πες, πες... όλο «άπ' τ' αυτί», στο τέλος γίνεται ένα είδος καταπιέσεως. Κι όταν το παιδί μεγαλώσει, αρχί¬ζει πλέον να αντιδράει, δηλαδή να εκδικείται τρόπον τινά τον πατέρα του, τη μητέρα του, που το καταπίεσαν. Ενώ ένα είναι το τέλειο να μιλάει ή εν Χριστώ αγάπη καί ή αγιοσύνη του πατέρα καί της μητέρας. Ή ακτινοβολία της αγιοσύνης καί όχι της ανθρώπινης προσπάθειας κάνει τα παιδιά καλά.

Όταν τα παιδιά είναι τραυματισμένα καί πληγωμένα από κάποιο σο¬βαρό ζήτημα, να μην επηρεάζεστε πού αντιδρούν καί μιλούν άσχημα. Στην πραγματικότητα δεν το θέλουν, αλλά δεν μπορούν να κάνουν αλλιώς στις δύσκολες στιγμές. Μετά μετανιώνουν. Αν όμως εσείς εκνευριστείτε καί θυμώσετε, γίνεστε ένα με τον Πονηρό καί σας παίζει όλους.

6. Η αγιότητα των γονέων είναι ή καλύτερη εν Κυρίω αγωγή.

Να βλέπουμε το θεό στο πρόσωπο των παιδιών καί να δώσουμε την αγά¬πη του Θεού στα παιδιά. Να μάθουν καί τα παιδιά να προσεύχονται. Για να προσεύχονται τα παιδιά, πρέπει να έχουν αίμα προσευχομένων γονέων. Εδώ πέφτουν έξω μερικοί καί λένε: «εφό¬σον οι γονείς προσεύχονται, είναι ευσεβείς, μελετούν την Αγία Γραφή καί τα παιδιά τα ανέθρεψαν "εν παιδεία και νουθεσία Κυρίου" (Έφεσ. 6, 4), επόμενο είναι να γίνουν καλά παιδιά». Ορίστε όμως πού βλέπουμε αντί¬θετα αποτελέσματα λόγω της καταπιέσεως.

Δεν είναι αρκετό να είναι οι γονείς ευσεβείς. Πρέπει να μην καταπιέζουν τα παιδιά, για να τα κάνουν καλά με τη βία. Είναι δυνατό να διώξουμε τα παιδιά άπ' το Χριστό, όταν ακολουθούμε τα της Θρησκείας με εγωι¬σμό. Τα παιδιά δεν θέλουν καταπίεση. Μην τα εξαναγκάζετε να σας ακολουθήσουν στην Εκκλησία. Μπορείτε να πείτε: «Όποιος θέλει μπο¬ρεί να έλθει τώρα μαζί μου ή αργότερα». Αφήστε να μιλήσει στις ψυχές τους ό Θεός. Ή αιτία πού μερικών ευσεβών γονέων τα παιδιά, όταν με¬γαλώσουν, γίνονται ατίθασα κι αφήνουν καί την Εκκλησία κι όλα καί τρέ¬χουν άλλου να ικανοποιηθούν, είναι αυτή ή καταπίεση, πού τους ασκούν οι «καλοί» γονείς. Οι τάχα «ευσεβείς» γονείς, πού είχαν τη φροντίδα να κάνουν τα παιδιά τους «καλούς Χριστιανούς», μ' αυτή την αγάπη τους, την ανθρώπινη, τα καταπίεσαν κι έγινε το αντίθετο. Πιέζονται δηλαδή, όταν είναι μικρά τα παιδιά, κι όταν γίνουν δεκαέξι χρονών, δεκαεπτά ή δεκαοκτώ, φτάνουν στο αντίθετο αποτέλεσμα. Αρχίζουν από αντίδραση να πηγαίνουν με παλιοπαρέες καί να λένε παλιόλογα.

Ενώ, όταν αναπτύσσονται μέσα στην ελευθερία, βλέποντας συγχρόνως το καλό παράδειγμα των μεγάλων, χαιρόμαστε να τα βλέπουμε. Αυτό είναι το μυστικό, να είσαι καλός, να είσαι άγιος, για να εμπνέεις, να ακτι¬νοβολείς. Ή ζωή των παιδιών φαίνεται να επηρεάζεται άπ' την ακτινοβολία των γονέων. Επιμένουν οι γονείς: «Άντε να εξομολογηθείς, άντε να με¬ταλάβεις, άντε να κάνεις εκείνο...». Τίποτε δεν γίνεται. Ενώ βλέπει σένανε, αυτό πού ζεις, αυτό καί ακτινοβολείς. Ακτινοβολεί ό Χριστός μέσα σου; Αυτό πηγαίνει στο παιδί σου. Εκεί βρίσκεται το μυστικό. Κι αν γίνει αυτό, όταν το παιδί είναι μικρό στην ηλικία, δεν θα χρειαστεί να κοπιάσει πολύ, όταν μεγαλώσει. Πάνω σ' αυτό το θέμα ακριβώς ό σοφός Σολομών χρησιμοποιεί μια ωραιότατη εικόνα, τονίζοντας τη σημασία πού έχει το καλό ξεκίνημα, ή καλή αρχή, το καλό θεμέλιο. Λέει σ' ένα ση¬μείο: «Ό όρθρίσας προς αυτήν (την σοφία) ου κοπιάσει- πάρεδρον γαρ ευρήσει των πυλών αυτόν» (Σοφ. Σολομ. 6, 14). «Ό όρθρος προς αυτήν» είναι ή από νεαρά ηλικία απασχόληση με αυτήν, τη σοφία. Σοφία είναι ό Χριστός. Ή λέξη «πάρεδρος» σημαίνει βρίσκεται πλησίον.

Όταν οι γονείς είναι άγιοι καί το μεταδώσουν αυτό στο παιδί και του δώσουν αγωγή εν Κυρίω, τότε το παιδί, ό,τι επιδράσεις κακές κι αν έχει άπ' το περιβάλλον του, δεν επηρεάζεται, διότι «έξω άπ' την πόρτα του» θα βρίσκεται ή Σοφία, ό Χριστός. Δεν θα κοπιάσει για να την αποκτήσει. Φαίνεται πολύ δύσκολο να γίνεις καλός, αλλά στην πραγματικότητα είναι πολύ εύκολο, όταν από μικρός ξεκινήσεις με καλά βιώματα. Μεγαλώνο¬ντας δεν χρειάζεται κόπος, το έχεις μέσα σου το καλό, το ζεις. Δεν κο¬πιάζεις, το έχεις ζήσει, είναι περιουσία σου, πού τη διατηρείς, αν προσέξεις, σε όλη σου τη ζωή.

7. (Οι ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΙΚΟΙ) με την προσευχή καί την αγιο¬σύνη μπορείτε να βοηθήσετε καί τα παιδιά στο Σχολείο.

Αυτό πού γίνεται με τους γονείς, μπορεί να γίνει καί με τους εκπαι¬δευτικούς. Με την προσευχή καί την αγιοσύνη μπορείτε να βοηθήσετε καί τα παιδιά στο Σχολείο. Μπορεί να τα επισκιάσει ή Χάρη του Θεού καί να γίνουν καλά. Μην προσπαθείτε με ανθρώπινους τρόπους να διορθώσετε κακές καταστάσεις. Δεν έρχεται έτσι κανένα καλό αποτέλεσμα. Μόνο με την προσευχή θα φέρετε αποτέλεσμα. Να επικαλείστε τη θεία Χάρη για όλους. Να πάει ή θεία Χάρη μέσα στην ψυχή τους καί να τους αλλοιώ¬σει. Αυτό θα πει Χριστιανός.

Εσείς οι εκπαιδευτικοί μυστικά, χωρίς να το καταλαβαίνετε, μεταδίδετε στα παιδιά το άγχος καί τα επηρεάζετε. Με την πίστη φεύγει το άγχος, Τι λέμε; «Και πάσαν την ζωήν ημών Χριστώ τω Θεώ παραθώμεθα» (θ. Λει¬τουργία).

Ν' ανταποκρίνεστε στην αγάπη των παιδιών με διάκριση. Έτσι, άμα σας αγαπήσουν, θα μπορέσετε να τα οδηγήσετε κοντά στο Χριστό. Θα γί¬νετε εσείς το μέσο. Ή αγάπη σας να είναι αληθινή, να μην τ' αγαπάτε ανθρώπινα, όπως κάνουν συνήθως οι γονείς. Δεν τα βοηθάτε. Αγάπη εν προσευχή, εν Χριστώ αγάπη, αυτή ωφελεί πραγματικά. Κάθε παιδί πού βλέ¬πετε, να προσεύχεσθε γι' αυτό. Κι ό Θεός θα στέλνει τη Χάρη Του καί θα το ενώνει μαζί Του. Προτού μπείτε στην τάξη, καί ειδικά σε δύσκολα τμήματα, να λέτε την ευχή. «Κύριε Ίησοΰ Χριστέ...». Μπαίνοντας ν' αγκα¬λιάζετε με το βλέμμα σας όλα τα παιδιά, να προσεύχεσθε καί μετά να μιλάτε προσφέροντας όλο σας τον εαυτό. Κάνοντας αυτή την προσφορά εν Χρι-στώ, θα χαίρεσθε. Έτσι θ' αγιάζεστε κι εσείς καί τα παιδιά. Θα ζείτε μέσα στην αγάπη του Χριστού καί στην Εκκλησία, διότι θα γίνεσθε καλοί μέσα στην εργασία.

'Αν κάποιος μαθητής δημιουργήσει πρόβλημα, κάντε πρώτα μια γε¬νική παρατήρηση λέγοντας:

«Παιδιά, εδώ ήλθαμε για μάθημα, για σοβαρή δουλειά. Βρίσκομαι κοντά σας, για να σας βοηθήσω. Κι εσείς κουράζεστε, για να πετύχετε στη ζωή. Κι εγώ, πού σας αγαπώ πάρα πολύ, κοπιάζω. Γι' αυτό, σας παρακαλώ, να κάνετε ησυχία, για να πετύχουμε το σκοπό μας».

Δεν θα κοιτάζετε αυτόν πού παραφέρθηκε. Αν συνεχίσει, απευθύνεστε στον ίδιο, όχι με θυμό, αλλά σοβαρά καί σταθερά. Θα προσέχετε να επιβάλλεστε στην τάξη, για να μπορείτε να επιδράσετε καί στις ψυχές τους. Δεν φταίνε τα παιδιά, πού είναι δύσκολα. Αυτό οφείλεται στους μεγάλους.

Στα παιδιά να μη λέτε πολλά για το Χριστό, για το Θεό, αλλά να προσεύχεσθε στο Θεό για τα παιδιά. Τα λόγια χτυπούν στ' αυτιά, ενώ ή προσευχή πηγαίνει στην καρδιά. Ακούστε ένα μυστικό.

Την πρώτη ημέρα πού θα μπείτε στην τάξη, να μην κάνετε μάθημα. Να τους μιλήσετε ωραία. Μία-μία τίς λέξεις. Να φερθείτε με αγάπη στα παι¬διά. Στην αρχή να μην τους μιλήσετε καθόλου περί Θεού, ούτε περί ψυχής. Άλλη φορά αυτά, αργότερα. Την ήμερα όμως πού θα τους μιλήσετε για το Θεό, θα προετοιμαστείτε καλά καί θα τους πείτε:

Υπάρχει ένα θέμα, για το όποιο πολλοί αμφιβάλλουν. Είναι το θέ¬μα «Θεός». Τι γνώμη έχετε;

Έπειτα συζήτηση. Άλλη ήμερα το θέμα «ψυχή».

Υπάρχει ψυχή;

Έπειτα να μιλήσετε για το «κακό» από πλευράς φιλοσοφικής. Να τους πείτε ότι έχουμε δυο εαυτούς, τον καλό καί τον κακό. Πρέπει να καλ¬λιεργήσουμε τον καλό. Αυτός θέλει την πρόοδο, την καλοσύνη, την αγά-πη. Αυτόν πρέπει να ξυπνήσουμε, για να γίνουμε άνθρωποι σωστοί στην κοινωνία. Να θυμηθείτε εκείνο: «Ψυχή μου, ψυχή μου, ανάστα• Τι καθεύδεις;» (Κοντάκιο Μεγάλου Κανόνος). Να μην τους τα πείτε όμως έτσι, αλλά με άλλα λόγια, περίπου έτσι:

«Παιδιά, να είσθε ξύπνιοι για τη μόρφωση, για το καλό, για την αγάπη. Μόνο ή αγάπη τα κάνει όλα όμορφα καί γεμίζει ή ζωή μας κι απο¬κτάει νόημα. Ό κακός εαυτός θέλει την τεμπελιά, την αδιαφορία. Αλλ' αυτό κάνει άνοστη τη ζωή, χωρίς νόημα κι ομορφιά».

Όλα όμως αυτά θέλουν προετοιμασία. Ή αγάπη απαιτεί θυσίες καί πο¬λύ συχνά καί θυσία χρόνου. Να δίνετε την πρώτη θέση στην κατάρτιση, για να είστε έτοιμοι να τους προσφέρετε. Να είστε έτοιμοι κι όλα να τα λέτε με αγάπη καί προπάντων με χαρά. Να τους δείχνετε όλη σας την αγά¬πη καί να ξέρετε Τι θέλετε καί Τι λέτε. Αλλά θέλει καί τέχνη πώς θα φερθείτε στα παιδιά. Πάνω σ' αυτό είχα ακούσει κάτι χαριτωμένο. Προ¬σέξτε το.

Κάποιος δάσκαλος, ευχαριστημένος άπ' όλα τα παιδιά, υπέφερε άπ' τίς αταξίες κάποιου μαθητή κι ήθελε να τον αποβάλει άπ' το Σχολείο. Εν τω μεταξύ ήλθε νέος δάσκαλος κι ανέλαβε την τάξη. Για το συγκεκριμένο μα¬θητή πήρε τίς σχετικές πληροφορίες. Ό καινούργιος μαθαίνοντας για τον μαθητή ότι είχε πάθος για το ποδήλατο, τη δεύτερη ήμερα, όταν μπήκε στη τάξη, είπε:

Παιδιά, έχω μια στενοχώρια. Κάθομαι μακριά καί τα πόδια μου με πονούν να περπατώ καί θέλω να χρησιμοποιήσω ποδήλατο, αλλά δεν ξέρω να το κινώ. Ξέρει κανείς να με μάθει;

Πετάγεται λοιπόν ό άτακτος. — Εγώ, λέει, θα σας μάθω.

Ξέρεις;

Ναι, ξέρω.

Κι από τότε γίνανε πολύ καλοί φίλοι, μέχρι πού στεναχωρήθηκε ό παλιός δάσκαλος, πού το έβλεπε. Ένοιωσε ότι δεν ήταν άξιος ό ίδιος να επιβληθεί στο μαθητή.

Συμβαίνει πολλές φορές να υπάρχουν στο Σχολείο ορφανά παιδιά. Δύσκολο πράγμα ή ορφάνια. Όποιος στερήθηκε τους γονείς του, καί μάλιστα σε μικρή ηλικία, έγινε δυστυχισμένος στη ζωή. Αν όμως απέκτησε πνευματικούς γονείς το Χριστό καί την Παναγία μας, έγινε άγιος. Να φέρεστε στα ορφανά παιδιά με αγάπη καί κατανόηση, αλλά κυρίως να τα συνδέετε με το Χριστό καί με την Εκκλησία.

8. Μάθετε τα παιδιά να ζητούν τη βοήθεια του Θεού (με ταπείνωση).

Το φάρμακο καί το μεγάλο μυστικό για την πρόοδο των παιδιών είναι ή ταπείνωση. Ή εμπιστοσύνη στο Θεό δίνει απόλυτη ασφάλεια. Ό Θεός είναι το πάν. Δεν μπορεί κανείς να πει ότι εγώ είμαι το πάν. Αυτό ενισχύει τον εγωισμό. Ό Θεός θέλει να οδηγούμε τα παιδιά στην τα-πείνωση. Τίποτε δεν θα κάνουμε κι εμείς καί τα παιδιά χωρίς την ταπείνωση. Θέλει προσοχή, όταν ενθαρρύνετε τα παιδιά. Στο παιδί δεν πρέπει να λέ¬τε: «Εσύ θα τα καταφέρεις, εσύ είσαι σπουδαίος, είσαι νέος, είσαι ανδρείος, είσαι τέλειος!...». Δεν το ωφελείτε έτσι το παιδί. Μπορείτε όμως να του πείτε να κάνει προσευχή. Να του πείτε: «Παιδί μου, τα χαρίσματα πού έχεις ό Θεός σου τα έδωσε. Προσευχήσου να σου δώσει ό Θεός δυνάμεις, για να τα καλλιεργήσεις καί να πετύχεις. Να σου δώσει ό Θεός τη Χάρη Του». Τούτο 'δώ είναι το τέλειο. Σ' όλα τα θέματα να μά¬θουν τα παιδιά να ζητούν τη βοήθεια του Θεού.

Στα παιδιά ό έπαινος κάνει κακό. Τι λέει ό λόγος του Θεού; «Λαός μου, οι μακαρίζοντες υμάς πλανώσιν υμάς και την τρίβον των ποδών υμών ταράσσουσιν» (Ήσαΐου 3, 12). Όποιος μας επαινεί, μας πλανάει καί μας χαλάει τους δρόμους της ζωής μας. Πόσο σοφά είναι τα λόγια του Θεού! ( Έπαινος δεν προετοιμάζει τα παιδιά για καμιά δυσκολία στη ζωή. Καί βγαίνουν απροσάρμοστα καί τα χάνουν καί τελικά αποτυγχάνουν. Τώρα ό κόσμος χάλασε. Στο μικρό παιδάκι λένε όλο επαινετικά λόγια. Μην το μαλώσουμε, μην του εναντιωθούμε, μην το πιέσουμε το παιδί. Μαθαίνει όμως έτσι καί δεν μπορεί ν' αντιδράσει σωστά καί στην πιο μικρή δυσκολία. Μόλις κάποιος του εναντιωθεί, τσακίζεται, δεν έχει σθένος.

Οι γονείς ευθύνονται πρώτοι για την αποτυχία των παιδιών στη ζωή καί οι δάσκαλοι καί οι καθηγητές μετά. Τα επαινούν διαρκώς. Τους λένε εγωιστικά λόγια. Δεν τα φέρνουν στο Πνεύμα του Θεού. Τ' απο¬ξενώνουν άπ' την Εκκλησία. Όταν μεγαλώσουν λίγο τα παιδιά καί πάνε στο Σχολείο μ' αυτόν τον εγωισμό, φεύγουν άπ' τη Θρησκεία καί την περιφρονούν, χάνουν το σεβασμό προς το Θεό, προς τους γονείς, προς όλους. Γίνονται ατίθασα καί σκληρά καί άπονα, χωρίς να σέβονται ούτε τη Θρησκεία, ούτε το Θεό. Βγάλαμε στη ζωή εγωιστές καί όχι Χρι¬στιανούς.

9. Τα παιδιά με τους συνεχείς επαίνους δεν οικοδομούνται.

Τα παιδιά με τους συνεχείς επαίνους δεν οικοδομούνται. Γίνονται εγω¬ιστές καί κενόδοξοι. Θα θέλουν σ' όλη τους τη ζωή να τους επαινούν όλοι διαρκώς, έστω κι αν τους λένε καί ψέματα. Δυστυχώς, σήμερα μάθανε όλοι να λένε καί ψέματα καί τα δέχονται οι κενόδοξοι, είναι ή τροφή τους. «Πες το, κι ας είναι ψέμα, κι ας είναι ειρωνεία», λένε. Ό Θεός αυτό δεν το θέ¬λει. Ό Θεός θέλει την αλήθεια. Δυστυχώς, αυτό δεν το καταλαβαίνουν όλοι καί κάνουν το εντελώς αντίθετο.

Τα παιδιά, όταν τα επαινείς συνεχώς, χωρίς διάκριση, τα πειράζει ό αντίθετος. Τους ξεσηκώνει το μυαλό του εγωισμού καί, συνηθισμένα από μι¬κρά στους επαίνους από γονείς καί δασκάλους, προχωρούν ίσως στα γράμ¬ματα, αλλά τι το όφελος; Στη ζωή θα βγουν εγωιστές καί όχι Χριστιανοί. Οι εγωιστές δεν μπορούν να είναι ποτέ Χριστιανοί. Οι εγωιστές θέλουν διαρκώς όλοι να τους επαινούν, όλοι να τους αγαπάνε, όλοι να λένε καλά γι αυτούς, πράγμα πού ό Θεός μας, ή Εκκλησία μας, ό Χριστός μας δεν το θέλει.

Ή Θρησκεία μας δεν θέλει αυτόν τον τρόπο, αυτή την αγωγή. Αντίθετα, θέλει τα παιδιά από μικρά να μαθαίνουν στην αλήθεια. Ή αλήθεια του Χρι¬στού τονίζει ότι, άμα επαινείς έναν άνθρωπο, τον κάνεις εγωιστή. Ό εγωιστής είναι ό «μπερδεμένος», ό οδηγούμενος υπό του Διαβόλου καί του κακού πνεύματος. Έτσι, μεγαλώνοντας μέσα στον εγωισμό, ή πρώτη του δουλειά είναι ν' αρνείται το Θεό καί να είναι ένας εγωιστής απροσάρμοστος μέσα στην κοινωνία.

Πρέπει να πεις την αλήθεια, να τη μάθει ό άνθρωπος. Αλλιώς τον υποστηρίζεις στην αμορφωσιά του. Όταν πεις στον άλλο την αλήθεια, αυτός κατατοπίζεται, προσέχει, ακούει καί τους άλλους, έγκρατεύεται. Έτσι καί στο παιδί, θα πεις την αλήθεια, θα το μαλώσεις, για να κατατοπισθεί ότι αυτό πού κάνει δεν είναι καλό. Τι λέει ό σοφός Σολομών; «Ός φεί¬δεται της βακτηρίας μισεί τον υίόν αυτόν, ό δε αγαπών επιμελώς παιδεύει» (Παροιμ. 13, 24). Όχι όμως να το δέρνεις με τη μαγκούρα. Τότε φεύγουμε άπ' τα όρια καί γίνεται το αντίθετο Με τον έπαινο από μικρά τα παιδιά μας τα οδηγούμε στον εγωισμό. Καί τον εγωιστή μπορεί καί να τον κοροϊδεύεις, αρκεί να του λες ότι είναι καλός, να του φουσκώνεις το εγώ του. Κι έτσι σου λέει: «Α, αυτός πού μ' επαινεί, αυτός είναι καλός». Αυτά δεν είναι σωστά πράγματα. Επειδή ό άνθρωπος μεγαλώνει με τον εγωισμό, αρχίζουν τα «μπερδέματα» μέσα του, υποφέρει, δεν ξέρει Τι να κάνει. Αιτία της ψυχικής ακαταστασίας είναι ό εγωισμός. Αυτό το πράγμα καί οι ίδιοι οι ψυχίατροι, άμα το μελετήσουν, θα το δρουν, ότι δηλαδή ό εγωιστής είναι άρρωστος.

Ποτέ δεν πρέπει να επαινούμε τους συνανθρώπους μας καί να τους κο¬λακεύουμε, αλλά να τους οδηγούμε στην ταπείνωση καί στην αγάπη του Θεού. Κι ούτε να επιζητούμε εμείς να μας αγαπάνε, λέγοντας επαίνους στους άλλους. Να μαθαίνουμε ν αγαπάμε κι όχι να ζητούμε να μας αγαπάνε. Ν αγαπάμε όλους καί να κάνουμε θυσίες, όσο μπορούμε μεγάλες, για όλους τους εν Χριστώ αδελφούς ανιδιοτελώς, χωρίς να περιμένουμε επαίνους κι αγάπη άπ' αυτούς. Αυτοί θα κάνουνε για μας ό,τι ό Θεός τους λέει. Αν είναι κι εκείνοι Χριστιανοί, θα δώσουνε δόξα στο Θεό, πού βρεθήκαμε καί τους βοηθήσαμε ή τους είπαμε έναν καλό λόγο.

Έτσι να οδηγείτε καί τα παιδιά του Σχολείου. Αυτή είναι ή αλήθεια. Αλλιώς γίνονται απροσάρμοστα. Δεν ξέρουν Τι κάνουν καί πού βαδίζουν καί αίτια είμαστε εμείς, πού τα κάναμε έτσι. Δεν τα οδηγήσαμε στην αλήθεια, στην ταπείνωση, στην αγάπη του Θεού. Τα κάναμε εγωιστές καί να το αποτέλεσμα τώρα.

Υπάρχουν όμως καί παιδιά πού προέρχονται από γονείς ταπεινούς κι από μικρά όταν είναι τους μιλάνε για το Θεό καί για την αγία ταπείνωση. Αυτά τα παιδιά δεν δημιουργούν προβλήματα στους συνανθρώπους τους. Δεν θυμώνουν, όταν τους υποδεικνύεις το λάθος τους, αλλά προσπαθούν να το διορθώσουν καί προσεύχονται ό Θεός να τους βοηθήσει να μη γί¬νουν εγωιστές.

Εγώ, Τι να σας πω; "Όταν είχα πάει στο Άγιον Όρος, πήγα σε κά¬τι Γέροντες αγιότατους. Αυτοί ποτέ δεν μου είπαν «μπράβο». Πάντα με συμβουλεύανε πώς ν' αγαπάω το Θεό καί πώς να είμαι πάντα ταπεινός. Να επικαλούμαι το Θεό να μ' ενισχύει στην ψυχή μου καί να τον αγαπάω πολύ. Ούτε το ήξερα αυτό το «μπράβο», ούτε ποτέ το ζήτησα. Αντίθετα, στενοχωριόμουνα, άμα οι Γέροντες μου δεν με μαλώνανε. <Έλεγα να πάρει ή ευχή, δεν ηύρα Γέροντες καλούς!>. Ήθελα να με παιδεύουνε, να με μαλώνουνε, να μου φέρονται σκληρά. Αυτά πού σας λέω τώρα. να τ' ακούσει ένας Χριστιανός, Τι θα πει; Θα τα χάσει καί θα τ' απορρίψει . Κι όμως αυτό είναι το σωστό, το ταπεινό, το ακραιφνές.

Ούτε οι γονείς μου, μου είπαν ποτέ «μπράβο». Ούτε το ήθελα το «μπράβο». Γι' αυτό ό,τι έκανα το έκανα ανιδιοτελώς. Τώρα πού μ' επαινούν οι άνθρωποι, αισθάνομαι πολύ άσχημα. Τι να σας πω... Κλωτσάω μέσα μου, όταν οι άλλοι μου λένε «μπράβο». Άλλα δεν μ' έβλαψε που έμαθα την ταπείνωση. Καί τώρα γιατί δεν θέλω να μ' επαινούν; Διότι ξέ¬ρω ότι ό έπαινος τον κάνει κούφιο τον άνθρωπο καί διώχνει τη Χάρη του Θεού. Καί ή Χάρη του Θεού έρχεται μόνο με την αγία ταπείνωση. Ό άνθρωπος ό ταπεινός είναι ό τέλειος άνθρωπος. Δεν είναι ωραία αυτά; Δεν είναι αληθινά;

Σ' όποιον τα πεις αυτά, θα πει: «Τι λες, καλέ; Άμα δεν επαινέσεις το παιδί, ούτε να διαβάσει μπορεί, ούτε, ούτε...». Μα συμβαίνει αυτό, γιατί έτσι είμαστε εμείς καί κάνουμε καί το παιδί μας έτσι. Δηλαδή έχουμε ξεφύγει άπ' την αλήθεια. Ό εγωισμός έβγαλε τον άνθρωπο άπ' τον Πα¬ράδεισο, είναι μεγάλο κακό. Οί πρώτοι άνθρωποι, ό Αδάμ καί ή Εύα, ήσαν απλοί καί ταπεινοί, γι' αυτό ζούσαν στον Παράδεισο. Δεν είχαν εγωισμό. Είχαν, όπως λένε στη θεολογική γλώσσα, το «αρχέγονων». Όταν λέμε «αρχέγονων», εννοούμε τα χαρίσματα πού έδωσε ό Θεός αρχικά, όταν δημιούργησε τον άνθρωπο, δηλαδή τη ζωή, την αθανασία, τη συνείδηση, το αυτεξούσιο, την αγάπη, την ταπείνωση κ. ά. Μετά ό Διάβολος κατόρθωσε με τον έπαινο καί τους πλάνησε. Γεμίσανε εγωισμό. Το φυσικό όμως του ανθρώπου, έτσι όπως τον έπλασε ό Θεός, είναι ή ταπείνωση. Ενώ ό εγω¬ισμός είναι κάτι το αφύσικο, είναι αρρώστια, είναι «παρά φύσιν».

Όταν λοιπόν εμείς στο παιδί με τους επαίνους δημιουργούμε αυτό το «υπερεγώ», του φουσκώνουμε τον εγωισμό, του κάνουμε μεγάλο κακό. Το κάνουμε να γίνεται πιο επιρρεπές στα διαβολικά πράγματα. Έτσι μεγαλώνοντας το, το απομακρύνουμε άπ' όλες τίς αξίες της ζωής. Δεν νο-μίζετε ότι αυτά είναι ή αιτία πού τα παιδιά χάνονται, πού οι άνθρωποι ανταρτεύουν; Είναι ό εγωισμός, πού τους έχουν άπ' τη μικρή ηλικία εμφυτεύσει οι γονείς. Ό Διάβολος είναι ό μέγας εγωιστής, ό μέγας Εω¬σφόρος. Δηλαδή ζούμε τον Εωσφόρο μέσα μας, ζούμε το Διάβολο. Δεν ζούμε την ταπείνωση. Ή ταπείνωση είναι του Θεού, είναι κάτι το απαραίτητο για την ψυχή του άνθρωπου. Είναι κάτι το οργανικό. Κι όταν λείπει, είναι σαν να λείπει άπ' τον οργανισμό ή καρδιά. Ή καρδιά δίνει ζωή στον οργανισμό. Καί ή ταπείνωση δίνει ζωή στην ψυχή. Με τον εγωισμό ό άνθρωπος είναι πλέον με το μέρος του κάκου πνεύματος, δηλαδή αναπτύσσεται με το κακό πνεύμα καί όχι με το αγαθό.

Αυτό κατόρθωσε ό Διάβολος να κάνει. Έκανε τη γη λαβύρινθο, για να μην μπορούμε να συνεννοηθούμε μεταξύ μας. Τι είναι αυτό πού πάθαμε καί δεν το καταλάβαμε; Βλέπετε πώς πλανηθήκαμε; Καταντήσαμε τη γη μας καί την εποχή μας σωστό ψυχιατρείο! Καί δεν καταλαβαίνουμε Τι μας φταίει. Όλοι απορούμε: «Τι γίναμε; Που πάμε; Γιατί τα παιδιά μας πήραν τους δρόμους; Γιατί έφυγαν άπ' τα σπίτια τους; Γιατί παρατήσανε τη ζωή; Γιατί παρατήσανε τη μόρφωση τους; Γιατί γίνεται αυτό;». Ό Διάβολος κατόρθωσε να εξαφανίσει τον εαυτό του καί να κάνει τους ανθρώπους να χρησιμοποιούν άλλα ονόματα. Οί γιατροί, οι ψυχολόγοι λέ¬νε συχνά, όταν ένας άνθρωπος πάσχει: «Α, νεύρωση έχεις! Ά, άγχος έχεις!» καί τα τοιαύτα. Δεν παραδέχονται ότι ό Διάβολος υποκινεί καί διε-γείρει στον άνθρωπο τον εγωισμό. Κι όμως ό Διάβολος υπάρχει, είναι το πνεύμα του κακού. 'Αν πούμε ότι δεν υπάρχει, είναι σαν να αρνούμαστε το Ευαγγέλιο, πού μιλάει γι' αυτόν. Αυτός είναι ό εχθρός μας, ό πολέμιος μας στη ζωή, ό αντίθετος του Χριστού, καί λέγεται Αντίχριστος. Ό Χρι¬στός ήλθε στη γη, για να μας απαλλάξει από το Διάβολο καί να μας χα¬ρίσει τη σωτηρία.

Το συμπέρασμα πού βγαίνει είναι ότι πρέπει να μάθουμε στα παιδιά να ζουν ταπεινά καί απλά καί να μη ζητούν τον έπαινο καί το «μπράβο». Να τα μάθουμε ότι υπάρχει ή ταπείνωση, πού είναι ή υγεία της ζωής.

Ή νοοτροπία της σημερινής κοινωνίας κάνει κακό στα παιδιά. Έχει άλλη ψυχολογία, άλλη παιδαγωγική, πού απευθύνονται σε παιδιά άθεων. Ή νο¬οτροπία αυτή οδηγεί στην ασυδοσία. Καί βλέπετε τα αποτελέσματα στα παι¬διά καί στους νέους. Φωνάζουν σήμερα οι νέοι. Λένε: «Πρέπει να μας κα¬ταλάβετε». Δεν πρέπει όμως να πάμε εμείς σ' αυτούς. Αντίθετα, θα προσ¬ευχόμαστε γι' αυτούς, θα λέμε το σωστό, θα το ζούμε, θα το κηρύττουμε, αλλά δεν θα προσαρμοστούμε με το πνεύμα τους. Να μη χαλάσουμε το με¬γαλείο της Πίστεως μας. Δεν γίνεται, για να τους βοηθήσουμε, ν' απο-κτήσουμε τη δική τους νοοτροπία. Πρέπει να είμαστε αυτοί πού είμαστε καί να κηρύττουμε την αλήθεια, το φως.

Από τους Πατέρες θα μάθουν τα παιδιά. Ή διδασκαλία των Πατέρων θα μάθει στα παιδιά μας για την εξομολόγηση, για τα πάθη, για τίς κακίες, πώς νικούσαν οί Άγιοι τον κακό εαυτό τους. Κι εμείς θα ευχόμαστε ό θεός να εγκύψει μέσα τους.

Σχόλια